در فلسفه کانت، آزادی به معنای توانایی اراده کردن چیزی در غیاب علم یقینی به آن است؛ او معتقد بود اگر انسان به حقایق متافیزیکی علم قطعی داشت، دیگر آزاد نبود. در نقطه مقابل، در فلسفه اسلامی، قوام آزادی بر علم استوار است. آزادی پس از دانستن معنا می‌یابد و به معنای توانایی انسان در عمل نکردن به چیزی است که آن را می‌داند. این تفاوت که آیا آزادی بر جهل استوار است یا بر علم، یک اختلاف جوهری است.
دکتر حمید پارسانیا
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران
